کشف سونامی کیهانی دو برابر بزرگتر از کهکشان راه شیری

|اخترشناسان موفق به کشف موج گازی بی نهایت داغی در نزدیکی خوشه کهکشانی برساووش (پرسئوس) شده اند. بر اساس مطالعه ای که در ماهنامه انجمن نجوم سلطنتی بریتانیا منتشر شده، این سونامی کیهانی عظیم با وسعتی بیش از ۲۰۰ هزار سال نوری، دو برابر کهکشان راه شیری است. اخترشناسان برای انجام این مطالعه از ترکیبی از مشاهدات رصدخانه پرتو ایکس چاندرا ناسا و داده های رادیویی و شبیه سازی های کامپیوتری بهره برده اند.

به گفته اخترشناسان، این موج میلیاردها سال قبل با عبور یک خوشه کهکشانی کوچک از برساووش و پراکنده شدن ابری گاز ایجاد شده است.

این موج در تصاویر پرتو ایکس به صورت ابر گازی بی ‌نهایت داغی مشاهده شده که کهکشان های موجود در خوشه کهکشانی برساووش را در بر گرفته است. این موج که دارای ساختاری مواج و مارپیچی است، اصطلاحا موج کلوین هلمهولتز نامیده می شود. موج کلوین هلمهولتز، وقتی دو مایع سیال با با سرعت های مختلف از کنار هم عبور می کنند، ایجاد می شود.

استفان واکر، اخترشناسی از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا در گرین بلت مریلند، گفت: “برساووش یکی از عظیم ترین خوشه های کهکشانی نزدیک (به زمین) و درخشان ترین آنها در محدوده پرتو اشعه ایکس است. بنابراین داده هایی که رصدخانه چاندرا فراهم کرده، جزئیات بی نظیری را در اختیار ما قرار داده است. موجی که شناسایی کرده ایم، با گذر نزدیک یک خوشه کهکشانی کوچکتر مرتبط است که نشان می دهد، فعالیت های ترکیبی که موجب ایجاد این ساختارهای غول پیکر شده اند، هنوز در جریان اند.”
خوشه های کهکشانی بزرگترین ساختارهای گرانشی کیهان محسوب می شوند. خوشه کهکشانی برساووش که ۱۱ میلیون سال نوری وسعت و حدود ۲۴۰ میلیون سال نوری با ما فاصله دارد، از روی صورت فلکی میزبانش نام گذاری شده است. همچون تمام خوشه های کهکشانی، بیشتر ماده قابل مشاهده آن را گازهای داغی با میانگین حرارت ده ها میلیون درجه سانتی گراد تشکیل داده اند، این حرارت به حدی است که تنها در پرتو اشعه ایکس مشاهده می شود.

منبع: تکرا