مجله خبری سبز سنتر

بررسی اطلاعات و قیمت گوشی ، لپ تاپ ، تبلت و سخت افزار های کامپیوتر

منار خسروگرد سبزوار یکی از زیباترین مناره های ایران در دوره سلجوقی

sabzevar29g.jpg555

این مناره طبق کتیبه موجود بر روی آن در سال ۵۰۵ (ه.ق) در عهد سلجوقی ساخته شده است و البته در منابع مکتوب آمده که در سال ۴۱۳ نیز توسط سفرنامه نویسان دیده شده است.

ارتفاع این مناره ۳۳متر می باشد. آجرکاری های روی آن بیانگر هنر والای دوره سلجوقی می باشد. در خور اشاره است که بر خلاف افکار نظر عمومی که آن را مناره مسجد می دانند، این بنا یک مناره منفرد بوده و برای راهنمایی مسافران احداث شده است.

بر اساس كاوش های باستانی شناسی، مناره خسروگرد میل تك و منفردی است كه به منظور راهیابی كاروانیان بر سر راه جاده موسوم به ابریشم احداث شده و همچون فانوس دریایی در كویر نقش راهنمای كاروانیان را برعهده داشته است

قدمت میل خسروگرد را مربوط به قرن ششم هجری قمری بوده و این میل در سال 505 هجری قمری به دستور ‘تاج الدوله ابوالقاسم بن سعید’ مصادف با حكومت سلجوقیان احداث شده است.

sabzevar29g.jpg21

 معماری این مناره سازه ای آجری و مرتفع می باشد که  دارای سه جزء (پایه ، بدنه و راس) است ، كه پایه آن مستطیل شكل و محاط در یك سازه آجری نیم هشت بوده و در پخی های این هشت ضلعی چهار حجره اتاق مانند تعبیه شده است.

 بدنه میل مدور و قطر آن از سطح قاعده به سمت راس كم می شود، بر روی بدنه تزئینات آجری با آرایه های لوزی نیم بیضی نقش بسته و دور تا دور  آن منقش به رشته كتیبه كوفی و اطراف آن با آجر كاری تذهیب شده است. راس این میل بر روی تونگان یا نعلبكی قرار دارد كه بدنه آن دارای تزئینات آجر كاری موسوم به مئاندر (دارای پیچ و خم )می باشد.

sabzevar29g.jpg666

تنها بنای قدیمی شهرستان سبزوار كه مراحل سفت كاری و نازك كاری آن همزمان اجرا شده میل خسروگرد است كه به شیوه استادانه و به سبك رازی در قرن ششم هجری قمری انجام شده است.

 اجرای آجرهای قالب زده با تكنیك سایه روشن و كم شدن از قطر میل تا راس موجب شده در بنا ریتم و حركت ایجاد شود كه این حركت در بنا و چرخش هارمونی ناشی از تكرار و توالی نقش هندسی لوزی است تا چشم نوازی ویژه ای به رهگذران بدهد.

sabzevar29g.jpg444

اجرای سایه روشن آجرها موجب شده گزند آفتاب كمتر به بدنه بنا برخورد كند و در نتیجه بنا در شلاق سوزان آفتاب كویر محو نشده و از فواصل دور قابل رویت باشد.

به منظور هدایت كاروانیان به سوی آبادی در شب، متصدی میل با روشن كردن مشعلی بر بلندای مناره كاروانیان شب رو را به سوی آن فرا می خوانده و علاوه بر آن، آب انبار و حوض انبارهای كنار جاده هم كاروانیان را به سوی میل هدایت می كرده است.

 نقش سوستیكا به شكل (+)در قلب هر شمسه با عنوان گردونه مهر در بسیاری نقاط جهان از هزاره سوم قبل از میلاد شناسایی شده كه تپه باستانی موسوم به دامغانی سبزوار و قدیمی ترین بنای تاریخی این شهرستان یعنی آتشكده آذر برزین مهر كه این نقش موجب شكل گیری حجم بنا شده از آن جمله است .

sabzevar29g.jpg777

مناره خسروگرد تنهای بنایی معرفی است که در یك شهر برای خوش آمدگویی به مردمان سوای رنگ ، پوست ، نژاد ، خون ، ملیت و مرزهای جغرافیایی برپا شده و در سرما و گرما مسافران را تنها به صرف مسافر بودن به سوی آبادی هدایت کرده و می کند.زیرا تنها بنا در استان خراسان است كه در خارج از شهر واقع شده و در حال حاضر هم در ورودی استان به مسافران خوش آمد می گوید.

مناره خسروگرد سبزوار  نمادی از مهرورزی ، دوستی و مهمان نوازی مردمان كویر است كه عاشقانه و عالمانه به زندگی در این كویر پرداخته اند.

میل (مناره) خسرو جرد (خسروگرد) سبزوار به عنوان بلندترین سازه تاریخی استان خراسان رضوی و در شمار زیباترین مناره های تاریخی قرن ششم هجری قمری معرفی شده است.